Giáo dục khai phóng (Liberal Education): dựa trên khái niệm các môn khai phóng trong thời Trung cổ – bảy môn Nghệ thuật khai phóng, làm phát triển các năng lực trí tuệ toàn diện cho con người. Hay gần hơn là chủ nghĩa tự do trong thời Khai minh, có nguồn gốc từ thời Hy Lạp cổ đại ở Châu Âu. Nhằm mục đích muốn kiến tạo những người có suy nghĩ tự do, tư duy sáng tạo nhờ có kiến thức rộng không chỉ gói gọn trong các môn khoa học mà còn mở rộng ở phạm vi các lĩnh vực xã hội. Từ những ưu điểm khai phóng ấy giúp con người có khả năng độc lập tư duy, suy luận logic.
Theo giáo sư Ngô Bảo Châu ông đã nhận định rằng: “Sinh viên Mỹ tiến bộ nhanh vì tự học nhiều”. Ông nhận thấy sinh viên Mỹ có kiến thức đầu vào, số giờ học Toán ít hơn so với sinh viên Pháp, Việt Nam. Nhưng trong 4 năm học tập thì kiến thức của họ vượt hơn hẳn, một phần nhờ giáo dục khai phóng.
Nền giáo dục tại Hoa Kỳ chú trọng chuẩn bị nền tảng vững mạnh cho công việc tương lai không chỉ riêng về chuyên ngành điều này giúp họ có kỹ năng linh hoạt để thích ứng với môi trường nhờ đó có thể bước ra khỏi vùng an toàn để bứt phá. Giáo dục khai phóng giúp họ thích ứng và phát triển mạnh, dạy họ giao tiếp và thấu hiểu nhiều quan điểm rộng mở trong xã hội.
Có thể thấy, hệ thống giáo dục tại Mỹ và Việt Nam có những điểm khác biệt nhất định. Saigon Books sẽ liệt kê, so sánh dựa trên các tiêu chí như sau:
Chương trình học ở Mỹ khuyến khích học sinh, sinh viên tư duy, phát triển cá nhân. Người học sẽ là người chủ động tham gia vào quá trình học tập, giảng viên chỉ hướng dẫn.
Còn ở Việt Nam, chương trình đào tạo được đánh giá khá áp lực với lượng kiến thức khổng lồ, mang tính lý thuyết. Người học thường bị rập khuôn máy móc, hơn là sáng tạo. Thành tích học tập tuy cao nhưng lại không có tính ứng dụng thực tế. Người học bị động theo lối thầy giảng trò nghe.
Hoa Kỳ đầu tư mạnh tay cho hệ thống vật chất giáo dục với trang thiết bị, công nghệ hiện tại, tiên tiến. Tất cả đều phục vụ cho nhu cầu vừa học vừa thực hành của học sinh, sinh viên.
Trong khi đó, cơ sở vật chất tại Việt Nam chỉ dừng lại ở mức trung bình. Hầu hết các trường đều thiếu thiết bị thực hành hỗ trợ, người học chủ yếu học lý thuyết, sách vở.
Tại Mỹ, bậc học từ Trung học trở xuống được miễn phí toàn bộ. Tuy nhiên, chi phí học các bậc Đại học, Cao đẳng, Thạc sĩ lại tương đối cao.
Trong khi đó, chi phí học tập tại Việt Nam tương đối thấp. Tuy nhiên, nếu tính tổng chi phí trong suốt quá trình lại khá cao, có khá nhiều khoản phát sinh.
Giáo dục của Mỹ hướng tới sự phát triển toàn diện, giáo dục khai phóng cho học sinh, đặc biệt chú trọng đến sự sáng tạo, tính cá nhân và vốn kiến thức xã hội.
Tương tự Mỹ, mục tiêu giáo dục của Việt Nam cũng hướng đến sự phát triển toàn diện cho người học. Tuy nhiên, giáo dục khai phóng tại Việt Nam chưa được áp dụng nhiều. Nền giáo dục nước ta có thiên hướng phát triển kiến thức, chú trọng vào điểm số và thành tích hơn là sự sáng tạo cá nhân.
Bằng cấp tại Mỹ có giá trị, chứng nhận trên phạm vi toàn thế giới. Còn ở Việt Nam, bằng cấp chỉ được công nhận ở phạm vi trong nước.
Tại Mỹ, sau khi tốt nghiệp, sinh viên có cơ hội việc làm rộng mở với mức lương cao. Đặc biệt, nếu tốt nghiệp từ các trường Đại học danh tiếng, cơ hội việc làm và thu nhập còn lớn hơn rất nhiều.
Tại Việt Nam, sinh viên sau khi tốt nghiệp thường phải học thêm các khóa nghiệp vụ, sinh viên thường không thể tự đảm nhận công việc mà cần phải có thêm người hướng dẫn trong 1 thời gian
Tài chính
Nền giáo dục Hoa Kỳ – mô hình giáo dục khai phóng số 1 May 2, 2024